Barszcz Sosnowskiego jest to bylina o dętych (pustych w środku) łodygach, podłużnie bruzdowanych, pokrytych w dolnej części fioletowymi plamkami. W ciągu jednego sezonu może dorastać do 4 - 5 metrów wysokości. Jego cechą charakterystyczną są białe, drobne kwiaty zebrane w gigantyczny (o średnicy ok. 50 cm) baldach w kształcie parasolki i duże liście (ok. 150 cm średnicy), które są skrętolegle ułożone na łodydze. Barszcz Sosnowskiego najchętniej rośnie wzdłuż cieków wodnych, na skarpach rowów oraz na obrzeżach pól i lasów.
Kiedy zwalczać barszcz Sosnowskiego?
Zwalczanie barszczu Sosnowskiego najlepiej rozpocząć szybko po pojawieniu się w danym miejscu pierwszych roślin zaliczanych do tego gatunku. Najbardziej skuteczne jest niszczenie jednorocznych roślin barszczu Sosnowskiego przeprowadzane jesienią. Rośliny, które zostaną zniszczone w ciągu pierwszego roku nie zdążą wykształcić nasion. Jeśli niszczenie barszczu Sosnowskiego przeprowadzane jest w drugim roku rozwoju rośliny najlepiej przeprowadzić je wiosną przed wykształceniem się nasion barszczu Sosnowskiego.
Mechaniczne metody zwalczania barszczu Sosnowskiego
Za najskuteczniejszą spośród metod niszczenia barszczu Sosnowskiego uznawane jest wykopywanie lub wycinanie tej rośliny. Aby uniknąć odrośnięcia rośliny z szyjki korzeniowej należy odcinać je od korzeni poniżej gruntu. Inną metodą zwalczania barszczu Sosnowskiego jest wykaszanie. Jednokrotne wykoszenie nie likwiduje barszczu Sosnowskiego, a jedynie przekształca go w roślinę wieloletnią. Z tego powodu koszenie powinno być regularnie powtarzane. Wypasanie krów lub owiec jest rzadziej stosowaną metodą zwalczania barszczu Sosnowskiego ze względu na szkodliwość tej rośliny dla bydła i owiec.
Chemiczne zwalczanie barszczu Sosnowskiego
Metody mechaniczne zwalczania barszczu Sosnowskiego często stosowane są w połączeniu z metodami chemicznymi. W przypadku łącznego użycia obydwu metod preparaty chemiczne wstrzykiwane są do szyjki korzeniowej roślin. Metoda chemiczna zwalczania barszczu Sosnowskiego może być również stosowana jako metoda samodzielna. Przedstawione metody zwalczania barszczu Sosnowskiego nie niszczą niestety nasion tej rośliny znajdujących się w glebie. Aby zapobiec ich wykiełkowaniu należy usunąć wierzchnią warstwę gleby oraz wykonać orkę i wapnowanie gleby.
Środki ostrożności stosowane podczas zwalczania barszczu Sosnowskiego
Przede wszystkim należy unikać kontaktu tej rośliny ze skórą. W tym celu podczas zwalczania tej rośliny należy używać szczelnego stroju, który wykonany będzie z wodoodpornych materiałów syntetycznych. Materiały z włókien syntetycznych takich jak len i bawełna nie są odpowiednie do tego celu ponieważ pochłaniają produkowany przez barszcz Sosnowskiego sok. Ręce powinny być chronione za pomocą rękawic z długimi rękawami, a oczy za pomocą gogli.
Zagrożenia ze strony barszczu Sosnowskiego dla ludzi
Barszcz jest uważany za jeden z najgroźniejszych gatunków inwazyjnych. Dorosłe rośliny wykazują właściwości parzące, z uwagi na produkowane olejki lotne, które w kontakcie ze skórą, pod wpływem promieni słonecznych, powodują silne oparzenia i rany. Związki te zwane fumarokumarynami (pochodne kumaryny) przenikają przez skórę wywołując efekt fotouczuleniowy. Jako, że są to substancje rozpuszczalne w tłuszczach i rozpuszczalnikach organicznych, mogą przenikać przez skórę prowadząc do poważnych oparzeń z martwicą skóry włącznie. Fumarokumaryny mają wysokie powinowactwo do DNA przez co łatwo łączą się z DNA komórek skóry powodując ich obumieranie. Na intensywność reakcji duży wpływ wywiera ilość ojejku eterycznego, który miał kontakt ze skórą, intensywność ekspozycji na światło (promienie ultrafioletowe przyspieszają i nasilają proces łączenia się furanokumaryn z DNA) oraz wrażliwość osobnicza. Bolesne oparzenia występują zwykle z opóźnieniem dopiero po upływie kilku godzin od kontaktu z rośliną. Osoba poparzona może wiec nawet nie wiedzieć o przyczynach trapiących ją dolegliwości. Największe niebezpieczeństwo poparzenia występuje w okresie kwitnienia i owocowania barszczu, i wzrasta przy upalnej pogodzie. Fumarokumaryny są emitowane do otoczenia, toteż mogą osadzać się na skórze, nie tylko w bezpośrednim kontakcie z rośliną, ale także poprzez powietrze, co ma miejsce szczególnie w upalne, wilgotne dni. Wdychanie olejków eterycznych może powodować bóle i zawroty głowy oraz nudności.
