Zapewne każdy mieszkaniec naszej gminy zadawał sobie te pytania już niejednokrotnie. Wbrew niektórym opiniom podniesienie stawki za odpady nie jest powiązane z zasileniem budżetu gminy, podwyżkami dla pracowników czy zadbaniem o estetykę gminy. Wszystkie pieniądze pozyskane od mieszkańców MUSZĄ być przeznaczone na transport i zagospodarowanie odpadów, działania ściśle związane z utylizacją odpadów oraz edukację ekologiczną itp.
W dzisiejszych czasach wszyscy zauważamy, że za 50,00 zł nie zrobi się już takich zakupów jak kiedyś, a pomimo tego, że większość ludzi stara się oszczędzać, to rachunki za wodę, gaz i prąd przychodzą coraz wyższe.
Rosną również ceny wszystkich usług związanych z gospodarką odpadami, na które samorząd nie ma żadnego wpływu. Na podwyżkę stawek za gospodarkę odpadami wpływają rosnące w latach 2016-2020 koszty: paliwa – wzrost aż o 40%, energii elektrycznej - o aż 67% oraz płacy minimalnej - o 25%. Podwyżka cen za zagospodarowanie odpadów w instalacjach komunalnych związana jest również ze wzrostem opłaty marszałkowskiej, która w ciągu ostatnich kilku lat drastycznie wzrosła. Do końca 2017 r. stawka wynosiła 24,15 zł, w 2018 r. już 140, w 2019 r. - 170, a w 2020 r. - 270 zł/Mg. Przekłada się to na koszty prowadzenia działalności, dlatego firmy zajmujące się zagospodarowaniem odpadów są zmuszone podnosić ceny.
Opłata z tytułu „opłaty środowiskowej” nie zasila budżetu gminy czy przedsiębiorstwa zajmującego się odbieraniem i zagospodarowaniem odpadów komunalnych, jest przekazywana do Urzędu Marszałkowskiego.
Konieczność podwyżek wynika również z nowelizacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, która zmieniła sposób opłacania odbioru śmieci. Od stycznia tego roku zaczęła obowiązywać konieczność tonażowego rozliczania odebranych i przekazanych do zagospodarowania odpadów. Do tej pory obowiązywała stała, miesięczna opłata ryczałtowa, która pozwalała utrzymać opłatę śmieciową na stałym poziomie, przynajmniej na czas trwania umowy z danym operatorem. Obecnie operator wystawia fakturę za każdą tonę odebranych odpadów. Problem jednak w tym, że śmieci produkujemy coraz więcej.
Niestety, w czasie pandemii zaczęliśmy wytwarzać więcej odpadów niż dotychczas. Praca i nauka zdalna spowodowała, że odpady, które wytwarzaliśmy w miejscu pracy, na studiach, pozostały w domowych pojemnikach na odpady. W okresie kiedy sklepy pozostawały zamknięte duża część mieszkańców zakupy robiła przez Internet, które następnie kurierzy dostarczali nam do domu zapakowane w kartony i wszystko było owinięte dużą ilością folii. Oprócz tego do domów powrócili z innych miast uczniowie, studenci, których wcześniej rodzice zdążyli wypisać w deklaracjach. W związku z tym czynnikiem wpływającym na podwyżkę opłaty śmieciowej jest nadal znaczna różnica w ilości fizycznie mieszkających na terenie gminy osób, a ilości wykazanych w deklaracjach. Za te osoby niestety płacą uczciwie deklarujący i uiszczający opłatę mieszkańcy.
Naszym systemem gminnym nie zostali objęci właściciele nieruchomości niezamieszkałych, na których prowadzona jest działalność usługowa czy gospodarcza (m.in. sklepy, warsztaty samochodowe, obiekty, które oferują bazę noclegową). Wszyscy przedsiębiorcy mają obowiązek podpisania umowy na odbiór odpadów pochodzących z działalności gospodarczej. Przestrzeganie tej zasady ma również wpływ na cenę śmieci. Prosimy więc mieszkańców o czujność i zgłaszanie do Urzędu Gminy takich rażących przypadków dokładania odpadów przemysłowych do tych pochodzących z gospodarstw domowych.
W roku 2021 r. zauważalny jest lawinowy wzrost tonażowy przekazywanych do zagospodarowania, w ramach stawki, gabarytów czy to w zbiórkach mobilnych, czy to przekazywanych bezpośrednio do Punktu Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych (PSZOK). Na podstawie danych z ubiegłych lat w roku 2021 w przetargu założono 55,00 Mg odpadów wielkogabarytowych do odebrania od mieszkańców naszej gminy. Zbiórka objazdowa sprzed nieruchomości przedmiotowych odpadów, która odbyła się w miesiącu maju zakończyła się w ilości 119,70 Mg!!! Oprócz tego w każdym miesiącu z PSZOK-u odbierane jest około 5,00 Mg odpadów wielkogabarytowych. Ilości oddanych w tym roku przed nas odpadów wielkogabarytowych przekroczyła już na dzień dzisiejszy trzykrotnie założoną ilość do odebrania w przetargu na rok 2021.
Nie tylko ilość odpadów wielkogabarytowych przekracza już na dzień dzisiejszy przyjęte założenia. Jest to również zauważalne w przypadku odpadów biodegradowalnych. W okresie od stycznia do czerwca tego roku oddaliśmy 158,10 Mg odpadów Bio, a dla porównania w tym samym czasie w roku 2020 r. było to 58,52 Mg.
Poniższa tabela przedstawia ilości odbieranych odpadów w podziale na frakcje w okresie styczeń - czerwiec w latach 2018-2021r.
Obserwowane w całym kraju podwyżki opłat za gospodarowanie odpadami wynikają ze wzrostu ilości odpadów odbieranych od mieszkańców, braku rynków zbytu na surowce wtórne pozyskiwane z selektywnej zbiórki i pozyskiwane w instalacjach, dawniej tzw. organizacje odzysku odpadów dopłacały do każdej zebranej tony np. tworzyw sztucznych. Obecnie za każdą tonę musimy zapłacić sami. Duże znaczenie wzrostu stawek za odpady ma także przerzucania kosztów gospodarki odpadami jedynie na mieszkańców, poprzez zwolnienie z odpowiedzialności finansowej producentów opakowań i produktów w opakowaniach. Dzisiaj podmioty, które wprowadzają opakowania i produkty w opakowaniach nie ponoszą kosztów ich selektywnej zbiórki, odzysku i recyklingu, co stoi w kompletnej sprzeczności z podstawową zasadą gospodarki odpadami, czyli „zanieczyszczający płaci".
Zgodnie z ustawą system gospodarowanie odpadami jest systemem, który powinien się sam finansować, co oznacza, że gmina nie powinna do tego systemu dokładać.
Powyższa analiza wykazuje, że wzrost cen za odpady komunalne jest nieunikniony i niestety należy się go spodziewać również w kolejnych latach.
